Türkiye’de ve dünyada kalp-damar hastalıklarından sonra en sık görülen ölüm nedeni olan kanserde, erken teşhis hayat kurtarıyor. Sağlık Bakanlığı’nın “Erken Teşhis Hayat Kurtarır” sloganıyla yürüttüğü kampanya kapsamında, KETEM, Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Toplum Sağlığı Merkezleri’nde vatandaşlara ücretsiz kanser taramaları sunuluyor.
Erken teşhis ile tamamen tedavi edilebilen kanser türlerine odaklanan taramalarda; 40-69 yaş arası kadınlara 2 yılda bir mamografiyle meme kanseri taraması, 30-65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV testiyle rahim ağzı kanseri taraması ve 50-70 yaş arası kadın ve erkeklere GGK testiyle kalın bağırsak kanseri taraması yapılıyor. HPV testi, yalnızca sürüntü örneğiyle yapılmakta olup, patolojik bir parça alınmasına gerek duyulmuyor. Ayrıca 12-26 yaş grubuna uygulanabilen HPV aşısının yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Kastamonu İl Sağlık Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren mobil kanser tarama aracı ile de özellikle ilçe ve köylerde yaşayan, sağlık merkezlerine ulaşamayan vatandaşlara ulaşılması sağlanıyor. Bu araçla serviks ve bağırsak kanseri taramaları yerinde yapılıyor.
Kanser vakalarının %90-95’i çevresel etkenlerden kaynaklanıyor. Hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme, tütün ürünleri kullanımı ve güneşin zararlı etkilerine maruz kalmak gibi faktörler hastalığın oluşum riskini artırıyor. Buna rağmen, toplumun erken teşhis konusundaki duyarlılığının yeterli düzeyde olmadığı belirtiliyor.
Uzmanlar, erken tanının sadece hastalığın tedavisinde değil, aynı zamanda yaşam süresini ve kalitesini artırmada da hayati önem taşıdığını vurguluyor. Toplumun bilinçlendirilmesi ve düzenli tarama programlarına katılımın artırılması ise öncelikli hedefler arasında yer alıyor.
